Sai lầm trong thiết kế, thi công hệ thống phòng cháy chữa cháy

Thiết kế và thi công PCCC đúng chuẩn là việc làm rất quan trọng để đảm bảo hệ thống PCCC vận hành hiệu quả khi xảy ra sự cố cháy nổ. Tuy nhiên, trong quá trình thiết kế và thi công PCCC, các nhà thầu PCCC vẫn còn gặp nhiều những sai lầm, không đảm bảo tính an toàn cho công trình dẫn đến nguy cơ không phát hiện và dập tắt được đám cháy kịp thời. Dưới đây là những sai lầm mà chúng tôi tổng hợp được:

Những sai lầm trong thiết kế PCCC

Thiết kế PCCC là bước đầu tiên và nền tảng, quyết định hiệu quả của toàn bộ hệ thống. Sai lầm ở giai đoạn này sẽ gây ra hậu quả khó lường.

1. Không Nắm Vững Quy Chuẩn, Tiêu Chuẩn Hiện Hành

• Thiếu cập nhật QCVN 06: Đây là Quy chuẩn Quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình, thường xuyên có các bản sửa đổi, bổ sung (ví dụ: Sửa đổi 1:2023 QCVN 06:2022/BXD). Nhiều đơn vị thiết kế không nắm bắt kịp thời, dẫn đến áp dụng các quy định đã lỗi thời hoặc thiếu sót.
• Hiểu sai các tiêu chuẩn: Áp dụng sai tiêu chuẩn thiết kế hệ thống báo cháy (TCVN 5738), hệ thống chữa cháy Sprinkler (TCVN 7336), hệ thống cấp nước chữa cháy (TCVN 4513), v.v. Ví dụ: Tính toán sai mật độ phun nước chữa cháy, sai bán kính bảo vệ đầu phun Sprinkler.
• Bỏ qua các yêu cầu đặc thù: Không xem xét đặc điểm riêng của từng loại hình công trình (nhà xưởng, kho, chung cư, khách sạn…) để đưa ra giải pháp phù hợp, dẫn đến thiết kế không tối ưu hoặc không đủ khả năng bảo vệ.

2. Tính Toán Thiếu Chính Xác Hoặc Thiếu Cơ Sở

• Tính toán sai lưu lượng, áp lực nước: Dẫn đến bơm yếu, không đủ khả năng cấp nước chữa cháy khi cần. Ngược lại, tính toán quá lớn gây lãng phí đầu tư.
• Xác định sai hạng mục nguy hiểm cháy: Gây ra việc lựa chọn sai loại hình và cường độ hệ thống chữa cháy (ví dụ: lắp đặt Sprinkler ở khu vực kho hàng hóa nguy hiểm thấp, trong khi cần hệ thống chữa cháy đặc biệt hơn).
• Bố trí thiết bị không hợp lý: Đặt đầu báo khói, đầu phun Sprinkler không đúng vị trí, mật độ, khiến chúng không thể phát hiện và dập cháy hiệu quả. Ví dụ: Đầu phun bị che khuất bởi kết cấu hoặc vật cản.

3. Thiếu Phối Hợp Giữa Các Bộ Môn

• Không đồng bộ kiến trúc, kết cấu, M&E: Thiết kế PCCC thường bị tách rời, không có sự phối hợp chặt chẽ với kiến trúc (lối thoát nạn, hành lang, cửa ngăn cháy), kết cấu (giới hạn chịu lửa, vị trí lắp đặt thiết bị nặng) và cơ điện (hệ thống thông gió, điều hòa, điện chiếu sáng). Điều này dẫn đến xung đột trong quá trình thi công, phải sửa chữa tốn kém hoặc không đạt yêu cầu nghiệm thu.
• Bỏ qua tích hợp với hệ thống khác: Không xem xét việc tích hợp PCCC với hệ thống quản lý tòa nhà (BMS), hệ thống kiểm soát ra vào, hệ thống thang máy để tự động hóa quá trình ứng phó cháy.

Những Sai Lầm Phổ Biến Trong Thi Công Hệ Thống PCCC

Thi công PCCC là giai đoạn hiện thực hóa bản vẽ thiết kế. Sai sót tại đây có thể biến một bản vẽ tốt thành một hệ thống kém hiệu quả.

1. Sử Dụng Vật Tư, Thiết Bị Kém Chất Lượng Hoặc Không Đúng Chủng Loại

• Mua vật tư không đạt chuẩn: Sử dụng ống dẫn nước chữa cháy không chịu được áp lực, dây điện kém chất lượng, thiết bị báo cháy, chữa cháy không có chứng nhận kiểm định, không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật.
• Thay thế vật tư trái phép: Tự ý thay đổi chủng loại vật tư, thiết bị đã được phê duyệt trong thiết kế để giảm chi phí, nhưng không đảm bảo hiệu suất và an toàn PCCC.
• Vật liệu chống cháy không đúng loại/độ dày: Ví dụ, sử dụng vật liệu bảo vệ kết cấu thép không đạt giới hạn chịu lửa yêu cầu.

2. Thi Công Không Đúng Kỹ Thuật, Sai So Với Thiết Kế

• Mối nối, hàn không đạt yêu cầu: Dẫn đến rò rỉ nước, giảm áp lực hệ thống hoặc làm giảm tuổi thọ đường ống.
• Lắp đặt sai vị trí, độ cao thiết bị: Đầu báo cháy, đầu phun Sprinkler bị lắp đặt sai vị trí, độ cao so với thiết kế, khiến khả năng phát hiện hoặc dập cháy bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
• Không đảm bảo khoảng cách an toàn điện: Dây dẫn điện PCCC không được đi trong ống bảo vệ, hoặc đi chung với các loại dây khác, gây nguy cơ chập cháy.
• Hệ thống đường ống không được cố định chắc chắn: Gây rung lắc, nứt vỡ trong quá trình vận hành hoặc khi có sự cố.
• Lắp đặt cửa chống cháy, vách ngăn cháy không kín khít: Làm mất tác dụng ngăn chặn khói và lửa lan truyền.

3. Thiếu Quy Trình Kiểm Tra, Thử Nghiệm Nghiêm Ngặt

• Bỏ qua thử áp lực đường ống: Không kiểm tra áp lực đường ống trước khi nghiệm thu, dẫn đến nguy cơ vỡ ống khi hệ thống hoạt động với áp lực cao.
• Không thử nghiệm toàn bộ hệ thống: Chỉ thử nghiệm đơn lẻ từng thiết bị mà không kiểm tra sự hoạt động đồng bộ của toàn bộ hệ thống PCCC (báo cháy, chữa cháy, bơm, tín hiệu liên động).
• Nghiệm thu qua loa, hình thức: Không thực hiện nghiêm túc các bước kiểm tra theo quy định, chỉ làm đối phó để hoàn thành thủ tục.

4. Không Chú Trọng Bảo Trì, Vận Hành

• Thiếu hướng dẫn vận hành: Không đào tạo hoặc cung cấp đủ tài liệu hướng dẫn vận hành cho người sử dụng, dẫn đến việc không biết cách xử lý khi có sự cố.
• Bỏ qua bảo trì định kỳ: Hệ thống PCCC sau khi đi vào hoạt động không được bảo trì, kiểm tra định kỳ, dẫn đến các thiết bị bị hỏng hóc, giảm hiệu suất mà không được phát hiện kịp thời.

Hậu Quả Của Sai Lầm Trong PCCC

Những sai lầm trong thiết kế và thi công hệ thống PCCC có thể dẫn đến những hậu quả thảm khốc:

• Nguy hiểm tính mạng và tài sản: Hệ thống không hoạt động hiệu quả khi có cháy, gây thiệt hại lớn về người và của.
• Không đạt nghiệm thu PCCC: Công trình không được cấp phép hoạt động, gây đình trệ dự án và thiệt hại kinh tế.
• Chi phí phát sinh: Phải sửa chữa, khắc phục những sai sót đã thi công, tốn kém thời gian và tiền bạc.
• Mất uy tín: Ảnh hưởng đến uy tín của chủ đầu tư, nhà thầu và đơn vị thiết kế.

Giải Pháp Khắc Phục Và Đảm Bảo An Toàn PCCC

Để tránh những sai lầm trên, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp:

1. Chủ đầu tư: Lựa chọn đơn vị tư vấn thiết kế và thi công PCCC uy tín, có năng lực, kinh nghiệm và đầy đủ giấy phép hành nghề. Đảm bảo ngân sách phù hợp cho PCCC.
2. Đơn vị tư vấn thiết kế: Luôn cập nhật các quy chuẩn, tiêu chuẩn PCCC mới nhất. Phối hợp chặt chẽ với các bộ môn khác trong quá trình thiết kế. Thực hiện tính toán chính xác, có cơ sở khoa học.
3. Đơn vị thi công: Tuân thủ nghiêm ngặt bản vẽ thiết kế đã được phê duyệt. Sử dụng vật tư, thiết bị có nguồn gốc rõ ràng, đạt chất lượng và có đầy đủ kiểm định. Thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, kiểm tra và thử nghiệm chặt chẽ từng hạng mục.
4. Cơ quan quản lý: Tăng cường công tác thẩm duyệt thiết kế, kiểm tra, giám sát thi công và nghiệm thu PCCC một cách minh bạch, nghiêm túc.
5. Sau thi công: Xây dựng quy trình vận hành và bảo trì định kỳ, đảm bảo hệ thống luôn sẵn sàng hoạt động hiệu quả.

Kết Luận

Sai lầm trong thiết kế và thi công hệ thống PCCC là những rủi ro tiềm ẩn mà không ai mong muốn. Việc nhận diện và chủ động phòng tránh các lỗi này không chỉ là tuân thủ quy định pháp luật mà còn là hành động thiết thực để bảo vệ sự an toàn cho cộng đồng và sự phát triển bền vững của xã hội. Hãy ưu tiên an toàn PCCC ngay từ những bước đầu tiên của dự án.

Phòng cháy Bảo Minh tự hào là Nhà thầu PCCC chuyên nghiệp, uy tín với gần 10 năm kinh nghiệm cùng rất nhiều dự án lớn trên địa bàn Hà Nội cũng như các tỉnh thành khác. 

Chúng tôi cam kết mang đến giải pháp PCCC toàn diện, chất lượng cao với mức giá tốt nhất. Nếu bạn quan tâm đến an toàn PCCC, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và báo giá chi tiết!

BMC FP

091 316 8088 – Mr. Nguyễn Văn Quyền